Αξιολόγηση Φυσικής Κατάστασης

Η αξιολόγηση της φυσικής κατάστασης αθλητών και μη χωρίζεται σε 3 μεγάλες κατηγορίες:

1. αξιολόγηση στάσης σώματος

2. αξιολόγηση σύστασης σώματος

3. αξιολόγηση αγωνιστικών παραμέτρων όπως αντοχή, δύναμη, έκρηξη, αλτικότητα, αναερόβια ικανότητα.

Η αξιολόγηση στάσης σώματος είναι απαραίτητη σε όλα τα είδη ασκουμένων αθλητών - πρωταθλητών - καθημερινών απλών ασκούμενων γιατί μπορεί να μας βοηθήσει να προβλέψουμε, να ανακαλυψουμε και να αποφύγουμε μυοσκελετικούς τραυματισμούς. Υπάρχουν διάφορες δοκιμασίες που μπορούμε να κάνουμε με την πιο αξιόπιστη το overhead squat test. Ανάλογα με το πως κινούνται οι αρθρώσεις στο σώμα μας κατά την διάρκεια της δοκιμασίας μπορούμε να αντιληφθούμε που υπάρχουν μυϊκές βραχύνσεις (μικρότεροι σε μηκος μύες από ότι θα έπρεπε) και που υπάρχουν αδύναμοι μύες (μύες που χρειάζονται ενδυνάμωση). Σκοπός είναι να βρούμε τις ανισοδυναμίες να τις βελτιώσουμε και να αποφύγουμε τραυματισμούς.

Η αξιολόγηση σύστασης σώματος πάλι είναι μια δοκιμασία για όλους με σκοπό να βρούμε εάν είμαστε μέσα στα φυσιολογικά όρια σωματικού λιπους για να είμαστε υγιής. Υπάρχουν όρια και προς τα πάνω και προς τα κάτω στο ποσοστό λίπους. Η μέτρηση του σωματικού βάρους υπάρχει πιθανότητα να μας παρέχει λάθος πληροφορίες ως προς την σύσταση του σώματος μας οπότε με την λιπομέτρηση μπορούμε να είμαστε πιο ακριβείς στους στόχους μας και πιο αποτελεσματικοί. Άλλο είναι να λέμε πρέπει να χάσουμε 3 κιλά βάρος και άλλο 3% σωματικού λίπους. Υπάρχουν διάφοροι τρόποι για αξιολόγηση με τους δημοφηλέστερους να είναι η βιοηλεκτρική αγωγιμότητα (οι κλασικές ζυγαριές που έχουν μεταλλικά σημεία που πρέπε να κρατάς και να ακουμπάς) και η μέτρηση με δερματοπτυχές (μια τσιμπήδα που μετράμε σε διάφορα μέρη του σώματος υποδόριο λίπος και με την χρήση εξισώσεων μπορούμε να εκτιμήσουμε το % λίπους.

Για την αξιολόγηση αγωνιστικών παραμέτρων χρειαζόμαστε περισσότερη εξειδίκευση σε όργανα και σε γνώση. Ανάλογα το άθλημα που κάνει ο κάθε ασκούμενος κάνουμε και τις ανάλογες μετρήσεις. Σκοπός αρχικά είναι να συγκρίνουμε τον αθλητή - ομάδα μας με επιστημονικά δεδομένα άλλων αθλητών του ίδιου αγωνίσματος για να δούμε σε τι επίπεδο ετοιμότητας βρίσκεται και τι πρέπει να βελτιώσει. Το ιδανικό είναι ο σχεδιασμός του προπονητικού πλάνου μαζί με τον προπονητή του αθλητή ή της ομάδας εξατομικευμένα με βάση την αξιολόγηση του κάθε αθλητή. Το σημαντικότερο είναι η αξιολόγηση να γίνεται σε τακτά χρονικά διαστήματα για να μπορέσουμε να βλέπουμε που υπάρχουν βελτιώσεις και τι πρέπει να βελτιώνουμε. Γενικά καλό να υπάρχει συνέχεια ένας έλεγχος της φυσικής κατάστασης και να μπαίνουν πλάνα προπόνησης ανάλογα με τους αγώνες και τον στόχο του κάθε αθλητή.

Ένα απλό παράδειγμα είναι η αξιολόγηση της VO2max και η δημιουργία πλάνου προπόνησης για αγώνες δρόμου όπως 10 χιλιομέτρων, ημιμαράθωνιος και μαραθώνιος.

Η αξιολόγηση παραμέτρων φυσικής κατάστασης συμπερασματικά είναι μια διαδικασία η οποία βοηθάει αθλητή - ασκούμενο και προπονητή στην εξειδίκευση και στην μεγιστοποίηση της απόδοσης ανάλογα με το άθλημα και ανάλογα με την καθημερινότητα του. Πρώτα εξετάζουμε έναν ασκούμενο - αθλητή σαν άνθρωπο (στάση σώματος και πρόλειψη τραυματισμών) και μετά μεγιστοποιούμε την απόδοση.